Demo Virtuele Lesruimte

Voorbeeld vraag

Vraag

De volgende melodie wordt gespeeld:

Kies welke melodie je hoort.

Keuze 1:

Keuze 2:

Uitwerking

De melodie wordt gespeeld in de A kleine-tertstoonladder. Het verschil tussen de eerste en tweede melodie is de tweede achtstenoot in de tweede maat:

1. In de eerste melodie wordt daar een Gis gespeeld, de verhoogde zevende toon, de leidtoon.
2. In de tweede melodie wordt daar een G gespeeld, de zevende toon, geen leidtoon (vergelijk met de gis in maat 3).

Zing beide genoteerde melodieën na om een klankvoorstelling van beide melodieën te krijgen. Speel vervolgens de melodie af en luister of in de tweede maat de leidtoon Gis wordt gespeeld (keuze 1) of de zevende toon G (keuze 2).

Antwoord: keuze 1.

Voorbeeld vraag

Vraag

In de volgende melodie wordt een foute noot gespeeld:

Welke noot wordt foutief gespeeld?

Uitwerking

Zing de genoteerde melodie na om een klankvoorstelling van de genoteerde melodie te krijgen. Let daarbij op:

• de grondtoon van de melodie.
• het stijgen en dalen van de melodie.
• kleine of grote sprongen in de melodie.
• het gebruik van drieklanken.
• noten die hetzelfde zijn.
• de leidtoon, vooral in mineur.

Speel vervolgens de melodie af en merk op dat:

1. de grondtoon de A (mineurtoonladder) is en genoteerd wordt in de derde en vierde maat (toon onthouden).
2. in de tweede maat staat de drieklank E - Gis - B, dit is de vijfde trap met de verhoogde zevende toon Gis (de harmonisch kleine-tertstoonladder).
3. de leidtoon Gis genoteerd staat in de tweede en in de derde maat.
4. de gespeelde Gis in de derde maat klinkt als leidtoon (verhoogde zevende toon), deze toon is dus niet fout.
5. in de tweede maat niet de leidtoon klinkt maar de natuurlijke zevende toon G en is dus de foutief gespeelde noot.

Antwoord: de foutief gespeelde noot is de noot Gis in de tweede maat. Hier wordt een G gespeeld.

Voorbeeld vraag

Vraag

Op welke toon uit de toonladder eindigt de volgende melodie?

Uitwerking

Mocht het karakter van de toon niet direct (voldoende) herkenbaar zijn, gebruik dan de volgende stappen:

• zing na tot de meest stabiele toon: de grondtoon. (Het aanvoelen daarvan is een muzikale gevoelskwestie. Oefening baart kunst!).
• zing de laatste toon na en loop daarna via de toonladder van het fragment naar beneden tot de grondtoon.
• tel daarbij het aantal tonen naar beneden. (De gegeven toon zelf telt als één.)
• zoveel stapjes als het naar beneden is, is het ook omhoog; het gevonden getal is het antwoord.

Speel de melodie af en zing vervolgens de melodie na om een klankvoorstelling van de melodie te krijgen. Merk op dat:

1. de melodie met dezelfde toon begint als waarmee het eindigt.
2. de melodie begint met kwint - grondtoon (V - I).
3. de grondtoon de tweede gespeelde toon is (toon onthouden).
4. zing de laatste toon na en loop daarna via de toonladder van het fragment naar beneden tot de grondtoon.
5. tel daarbij het aantal tonen naar beneden, dit zijn er vijf. De laatste toon van het fragment is de kwint van de toonladder.

Antwoord: 5.

Voorbeeld vraag

Vraag

Het volgende ritme wordt gespeeld:

Kies welk ritme je hoort.

Keuze 1:

Keuze 2:

Uitwerking

Het ritme staat genoteerd in een vierkwartsmaat. Het verschil tussen het eerste en tweede ritme is het ritme in de tweede maat:

1. In het eerste ritme worden vier achtsten gespeeld, de laatste achtste is overgebonden met een halve noot en komt voor de derde tel.
2. In het tweede ritme is de eerste tel van de tweede maat een kwart noot en komt de laatste (halve) noot op de derde tel.

Klap of tik beide genoteerde ritmes na om een klankvoorstelling van beide ritmes te krijgen. Speel vervolgens het ritme af en luister of de eerste noten van de tweede maat achtste noten zijn (keuze 1) of dat de eerste noot van de tweede maat een kwart noot is en de laatste noot op de derde tel komt (keuze 2).

Antwoord: keuze 1.

Voorbeeld vraag

Vraag

Welke toonladder wordt hier gespeeld?

Keuze 1: grote-tertstoonladder

Keuze 2: oorspronkelijke kleine-tertstoonladder

Keuze 3: harmonische kleine-tertstoonladder

Keuze 4: melodische kleine-tertstoonladder

Uitwerking

Zing de gespeelde toonladder na om een klankvoorstelling van deze toonladder te krijgen. Bepaal om welke toonladder het gaat.

Antwoord: harmonische kleine-tertstoonladder.

Voorbeeld vraag

Vraag

Welk interval wordt hier gespeeld?

Keuze 1: grote terts

Keuze 2: kleine terts

Uitwerking

Zing het gespeelde interval na om een klankvoorstelling van dit interval te krijgen. Bepaal om welk interval het gaat.

Antwoord: grote terts.

Voorbeeld vraag

Vraag

Welke drieklank wordt hier gespeeld?

Keuze 1: grote-tertsdrieklank

Keuze 2: kleine-tertsdrieklank

Uitwerking

Zing de gespeelde drieklank na om een klankvoorstelling van de drieklank te krijgen. Bepaal om welke drieklank het gaat.

Antwoord: grote-tertsdrieklank.

Voorbeeld vraag

Vraag

De volgende trappen worden gespeeld:

Kies welke trappen worden gespeeld:

Keuze 1: IV - I - V - I

Keuze 2: IV - I - V7 - I

Uitwerking

Het verschil tussen de eerste en tweede trappenvolgorde is de volgorde dominant - tonica (V - I) of dominant septiem - tonica (V7 - I):

1. Bij de eerste trappenvolgorde wordt gespeeld: subdominant - tonica - dominant - tonica (IV - I - V - I).
2. Bij de tweede trappenvolgorde wordt gespeeld: subdominant - tonica - dominant septiem - tonica (IV - I - V7 - I).

Speel de trappenvolgorde af en luister of het derde en vierde akkoord klinkt als dominant - tonica (keuze 1) of als dominant septiem - tonica (keuze 2). Merk op dat de trappen gespeeld worden in een kleine-tertstoonladder.

Antwoord: keuze 2.

Voorbeeld vraag

Vraag

De volgende trappen worden gespeeld: I - ? - ? - ?

Vul de ontbrekende trappen in (gebruik Romeinse cijfers).

Uitwerking

Het eerste akkoord is gegeven en is een tonica. Luister bij het afspelen naar:

• akkoorden die hetzelfde zijn.
• de functie van akkoorden; wordt er een tonica, subdominant, dominant of dominant septiem gespeeld.
• de dominant - tonica (V - I) volgorde.
• het verschil tussen V en V7.

Speel het geluidsfragment af en merk op dat:

1. het vierde akkoord hetzelfde klinkt als het eerste akkoord (tonica). Het vierde akkoord is een eerste trap (I).
2. het derde en vierde akkoord klinkt als dominant - tonica (V - I).
3. het tweede akkoord klinkt als subdominant (IV).

Antwoord: IV - V - I.